Giải Pháp Xử Lý Khí Thải VOCs Trong Ngành Sơn Mực In

Trong quá trình sản xuất và sử dụng sơn, mực in, một lượng lớn hợp chất hữu cơ dễ bay hơi (VOCs) được phát tán ra môi trường, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe con người và chất lượng không khí. Việc xử lý khí thải VOCs không chỉ là yêu cầu bắt buộc theo quy định pháp luật mà còn là giải pháp bền vững giúp doanh nghiệp nâng cao uy tín và phát triển xanh. Vậy đâu là những công nghệ xử lý khí thải VOCs hiệu quả nhất hiện nay dành cho ngành sơn, mực in? Hãy cùng khám phá trong bài viết dưới đây.

 

Hợp chất hữu cơ dễ bay hơi (Volatile Organic Compounds – VOCs) là các chất hóa học có áp suất hơi cao ở điều kiện thường, dễ dàng chuyển hóa thành dạng hơi hoặc khí trong không khí. Trong ngành sản xuất sơn và mực in, VOCs thường xuất hiện dưới dạng dung môi hữu cơ như toluene, xylene, acetone, hoặc các hợp chất thơm khác. Những chất này đóng vai trò quan trọng trong việc hòa tan, làm loãng và điều chỉnh độ nhớt của sơn, mực in, nhưng lại là nguyên nhân chính gây ô nhiễm không khí khi được thải ra môi trường.

 

Trong ngành sơn và mực in, VOCs được thải ra từ nhiều giai đoạn khác nhau:

 

Sản xuất nguyên liệu: Quá trình pha trộn, tráng phủ và làm khô tạo ra lượng lớn VOCs từ các dung môi sử dụng trong công thức sản phẩm.

 

Ứng dụng sản phẩm: Khi sơn hoặc mực in được phun, quét hoặc in lên bề mặt, các dung môi hữu cơ bay hơi vào không khí.

 

Quá trình làm khô: Nhiệt độ cao trong lò sấy làm tăng tốc độ bay hơi của VOCs, đặc biệt ở các nhà máy sản xuất quy mô lớn.

 

Làm sạch thiết bị: Việc sử dụng dung môi để vệ sinh máy móc, dụng cụ cũng góp phần phát sinh VOCs.

 

VOCs không chỉ gây ô nhiễm không khí mà còn để lại hậu quả nghiêm trọng cho môi trường và sức khỏe con người:

 

Tác động đến môi trường: VOCs phản ứng với oxit nitơ (NOx) dưới ánh sáng mặt trời, tạo thành ozone tầng thấp – một chất gây hiệu ứng nhà kính và ô nhiễm khói mù quang hóa (smog). Ngoài ra, VOCs góp phần làm suy giảm tầng ozone và biến đổi khí hậu.

 

Tác động đến sức khỏe: Hít phải VOCs trong thời gian dài có thể gây ra các vấn đề về hô hấp, kích ứng mắt, mũi, họng, đau đầu, chóng mặt, và thậm chí là tổn thương gan, thận hoặc hệ thần kinh trung ương. Một số VOCs, như benzene, được xếp vào nhóm chất gây ung thư.

 

Việc kiểm soát và xử lý khí thải VOCs không chỉ là yêu cầu pháp lý mà còn là trách nhiệm của doanh nghiệp trong việc bảo vệ môi trường và sức khỏe cộng đồng.

 

Ngành sơn và mực in là một trong những nguồn phát thải VOCs lớn nhất trong các ngành công nghiệp. Theo báo cáo của Bộ Tài nguyên và Môi trường Việt Nam, ngành công nghiệp sản xuất sơn và mực in đóng góp khoảng 15-20% tổng lượng VOCs phát thải tại các khu công nghiệp. Một nhà máy sản xuất sơn trung bình có thể thải ra từ 50 đến 200 tấn VOCs mỗi năm, tùy thuộc vào quy mô và công nghệ sử dụng. Đặc biệt, các cơ sở nhỏ lẻ, thiếu hệ thống xử lý khí thải, là nguồn gây ô nhiễm nghiêm trọng.

 

Tại Việt Nam, các quy định về kiểm soát phát thải VOCs được ban hành nhằm đảm bảo chất lượng không khí và tuân thủ các cam kết quốc tế. Một số quy chuẩn quan trọng bao gồm:

 

QCVN 19:2009/BTNMT: Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khí thải công nghiệp đối với bụi và các chất vô cơ, trong đó có quy định về giới hạn nồng độ VOCs trong khí thải.

 

QCVN 20:2009/BTNMT: Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khí thải công nghiệp đối với một số chất hữu cơ, bao gồm các hợp chất VOCs cụ thể như benzene, toluene, xylene.

 

Luật Bảo vệ môi trường 2020: Yêu cầu các doanh nghiệp phải có hệ thống xử lý khí thải đạt chuẩn trước khi xả thải ra môi trường.

 

Các quy định này yêu cầu doanh nghiệp ngành sơn, mực in phải kiểm soát nồng độ VOCs trong khí thải xuống dưới ngưỡng cho phép (thường từ 20-100 mg/Nm³ tùy thuộc vào hợp chất).

 

Doanh nghiệp sản xuất sơn và mực in phải đáp ứng các yêu cầu sau:

 

Lắp đặt hệ thống xử lý khí thải: Đảm bảo khí thải sau xử lý đạt các quy chuẩn kỹ thuật quốc gia.

 

Giám sát định kỳ: Đo đạc và báo cáo nồng độ VOCs trong khí thải theo quy định của cơ quan chức năng.

 

Tuân thủ quy định về bảo vệ môi trường: Doanh nghiệp vi phạm có thể bị phạt tiền từ 100 triệu đến 1 tỷ đồng, hoặc bị đình chỉ hoạt động nếu không khắc phục.

 

Những yêu cầu này không chỉ giúp giảm thiểu ô nhiễm mà còn thúc đẩy doanh nghiệp áp dụng các giải pháp công nghệ tiên tiến để tối ưu hóa hiệu quả sản xuất.

 

III. Các phương pháp xử lý khí thải VOCs hiện nay

Phương pháp hấp phụ than hoạt tính

 

Phương pháp đốt xúc tác (Catalytic Oxidation)

Phương pháp đốt trực tiếp (Thermal Oxidation)

Công nghệ RTO (Regenerative Thermal Oxidizer)

 

IV. Tiêu chí lựa chọn giải pháp xử lý khí thải VOCs cho doanh nghiệp ngành sơn, mực in